3 mannen staan er op de hoek van de Amsterdamse Apollo- en Beethovenlaan. In zichzelf gekeerd, het hoofd gebogen en toch trots. Ze vormen het monument ‘Verzetsgroep’ van Jan Willem Havermans. Het is een bescheiden eerbetoon, want hier werden 29 mannen doodgeschoten op 24 oktober 1944 , als represaille door de Sicherheitsdienst (SD). Een dag te voren had het verzet op dezelfde plaats, om de hoek van het SD-hoofdkwartier, gepoogd een SD-er te ontvoeren. Toen dat mislukte, hadden ze hem gedood. Daarop haalde de bezetter de 29 mannen uit het Huis van Bewaring op de Weteringschans, waar ze veelal zaten op verdenking van verzetsactiviteiten. Ze werden, in groepjes geketend, naar de Apollolaan vervoerd, en ’s ochtends vroeg in koele bloede vermoord.
Nu staan wij daar, met meer dan duizend mensen, op een warme avond in mei. Vooraan zitten de ouderen, de avondzon in het gezicht. De laatsten die de oorlog nog hebben meegemaakt. De meesten waren toen nog jonger dan de schoolkinderen die vandaag gedichten voorlezen. Gedichten die vooral uitdrukken hoe onvoorstelbaar de geschiedenis is geworden.
Lees verder “4 mei: niet wegkijken”