Neurodiversiteit, of hoe leer je jezelf kennen?

Er was een lunchlezing op het werk. Van Saskia Schepers. Over neurodiversiteit. Breinen die zo anders bedraad zijn dan het gemiddelde, dat het lastig is te functioneren in de gewone wereld. Denk autisme, denk ADHD, denk hoogbegaafdheid, denk synesthesie.

Organisaties hebben juist profijt bij neurodiversiteit betoogt ze. Door de grotere variatie in talenten. Door het tegengaan van groupthink. Doordat omgevingen die goed zijn voor de buitenbeentjes vaak goed zijn voor iedereen.

Bekijk het van de positieve kant

Dan moet je wel de positieve kanten zien. Creativiteit bijvoorbeeld, probleemoplossend vermogen, empathie, hyperfocus. Kwaliteiten waar een organisatie grote behoefte aan kan hebben.

Maar die kwaliteiten komen niet zomaar tot bloei. Want neurodiversen hebben vaak wat bijzonders nodig. De standaardoplossingen voldoen niet. Dus moet je vragen stellen, luisteren. Waar ben je goed in, wat heb je nodig?

Dat klinkt makkelijk, maar is het vaak niet. Want er is niet altijd meteen een antwoord. Vaak maakt een verleden van afwijzing, mislukkingen, zelfverwijt het moeilijk om goed naar jezelf te kijken. Voortdurend horen ‘waarom doe je niet gewoon dit of dat?˚, doet je aan je zelf twijfelen. Je weet niet wat je waard bent en wat je nodig hebt.

Van ontroering naar zelfinzicht

Saskia˚s verhaal ontroerde me. Door de herkenning, maar vooral ook omdat nu eens iemand anders eens het verhaal vertelde.

Er gebeurde nog iets anders: langzamerhand begon tot me door te dringen dat mijn sterke kanten (associëren, doorgronden, doorvoelen, oplossen) onlosmakelijk verbonden zijn met mijn zwakkere kanten (tijdsbesef, plannen, concentreren, zien of je nog te volgen bent). Omdat het uitingen zijn van mijn ADD (of ADHD-I zoals het tegenwoordig heet) en mijn hoogbegaafdheid (die ik liever hoogintelligentie noem).

Dat was een openbaring. Pas anderhalf jaar geleden heb ik laten onderzoeken wat er met me aan de hand was. Omdat ik telkens tegen hetzelfde aanliep. Omdat gewone oplossingen niet werken.

De uiteindelijke diagnose, ADD, was automatisch negatief geladen. Omdat hij voortkwam uit de vraag waar mijn onvermogen uit voortkwam. Dus al het negatieve verbond ik aan de aandoening, al het positieve aan mijn aard.

Vrijheid, geborgenheid, structuur

Nu ik mezelf als geheel kan zien, kan ik veel beter vragen aan anderen om mee de omgeving vorm te geven waarin mijn kwaliteiten tot hun recht komen. (Niet vanzelf, want de worsteling houdt nooit op).

Want na 57 jaar weet ik eindelijk wat ik nodig heb: vrijheid om te denken, geborgenheid om te voelen, structuur om te handelen. Het uitgangspunt voor een nieuwe start.


Dit bericht maakt deel uit van een serie over wat de pas gediagnosticeerde ADHD voor mij betekent. Graag hoor ik je reactie, zeker als je zelf ervaring hebt met ADHD. Dat kan openbaar via de reactiemogelijkheid hieronder of persoonlijk via de email (weblog@ + domeinnaam van deze site).

  • 56 jaar, wel een beetje raar 27 februari 2023
    56 jaar en ontdekken dat je ADHD-I hebt. Hoop en verdriet. En het begin van een tocht.
  • ADHD-medicatie: doet het me wat? 19 maart 2023
    Sinds een paar weken slik ik ADHD-medicatie. Doet het me wat?
  • Neurodiversiteit, of hoe leer je jezelf kennen? 11 oktober 2023
    Hoe een lunchlezing over neurodiversiteit me tot zelfinzicht bracht
  • “DEI – and Neurodivergence – Are Under Attack” [ADDitude] 7 februari 2025
    Het zal niemand ontgaan: president Trump is in de VS een kruistocht gestart tegen diversiteit, gelijkheid en inclusie (het DEI-beleid). Dit heeft ook gevolgen voor neurodiversiteit op de werkvloer. Denk bijvoorbeeld aan autisme en ADHD. Weliswaar is de bescherming van neurodivergenten wettelijk geregeld, maar juist de zo belangrijke cultuuraspecten vallen onder DEI-programma’s. Tegenstanders van diversiteits- en inclusieprogramma’s …

Reacties

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.