190ste geboortedag van Gustave Doré (1832-1883). Schilder, beeldhouwer en bovenal graveur. Bracht de Don Quixote, de Goddelijke Komedie en de Bijbel tot leven. Een boek met zijn platen is een boek voor het leven.
Raisonanz
-
5 januari 2022: Alfred Brendel
91ste verjaardag van Alfred Brendel. Grotendeels autodidact, geboren in een a-muzikale familie in Tsjechië, ontwikkelde hij een zeer eigen pianostijl. Hij was 60 jaar actief op de grote concertpodia. De muziekwereld is verdeeld: de een vind zijn spel koud en cerebraal, de andere juist helder. Brendel wilde vooral trouw blijven aan de muziek en de componist.
-
4 januari 2022: Giovanni Battista Pergolesi
Geboortedag van de jong aan tbc overleden componist Giovanni Battista Pergolesi (1710-1736). Bekend door zijn Stabat Mater. Zijn mis in F/Messa di Gloria di Sant’Emidio/Missa Romana is minder bekend, maar minstens zo mooi. Hemelser kan haast niet.
In betere geluidskwaliteit:
-
Alles komt goed, of waarom ik graag kinderboeken lees
Op de eerste dag van het jaar begon ik in een boek dat me niet meer losliet: Alles komt goed, altijd van Kathleen Vereecken. Het is het verhaal van de 10-jarige Alice, die in 1914 met haar ouders en 4 broers en zussen in Ieper woont.
Het is een gelukkig leven. Met spelen, en processies, en kermis. Maar de horizon kleurt dreigend oranje.
‘De oorlog komt er niet’, zei [Tantanna], en wij geloofden haar meteen.
Mijn vader rechtte zijn rug en keek in het rond.
‘Je hebt gelijk, Anna. Dit is het veiligste hoekje van België. Van de hele wereld zelfs.’
[…]
‘Alles komt goed’, zei mijn moeder in een zucht. ‘Alles komt altijd goed.’
Maar alles komt niet goed. Er volgt een verhaal van dreiging, vlucht, verlies. Gezien door de ogen van een kind. Een kind dat geen vragen stelt bij het waarom van de oorlog, maar alleen waarneemt, van dag tot dag. Opgeschreven in een heldere, onderkoelde taal.
(meer…) -
3 januari 2022: Tolkien
130ste geboortedag van J.R.R. Tolkien (1892-1973). Hoogleraar die fantasyschrijver werd. Ik moest niet veel van The Lord of the Rings hebben, totdat de pandemie uitbrak. De boeken, meer dan de film, bleken precies de nodige gelegenheid tot escapisme te bieden. Al was het maar door de beschrijving van imaginaire landschappen.
-
2 januari 2022: Dziga Vertov
124ste geboorte- en 68ste sterfdag van Dziga Vertov (1898-1954), sovjet-regisseur. Beroemd door De man met de camera (1929), die een dag in de Russische steden toont. Wordt wel gezien als de beste documentaire ooit, door zijn revolutionaire opname- en montagetechnieken.
-
Onvoorstelbaar
Al jaren luister ik met veel plezier naar De man met de microfoon, de podcast van Chris Bajema. In afwachting van een nieuwe reeks, herhaalt Chris een aantal hoogtepunten van de afgelopen zeven jaar. Zo begon mijn nieuwjaarsdag met het prachtige verhaal ‘Onvoorstelbaar’. Ik hoorde het nu voor de derde keer, en weer verraste en ontroerde het verhaal me zeer.
Toen de aflevering in 2017 verscheen, omschreef Chris het als volgt:
De tiende aflevering staat geheel in het teken van een bijzondere zoektocht. Jaren geleden werkte Marijtje in een muziekwinkel waar ze gebeld werd door een oudere vrouw. Die vertelde dat er een straatnaam naar haar overleden man was vernoemd. Haar man bleek, zonder dat zij het ooit geweten had, voor de oorlog een bekende jazzdrummer te zijn geweest. Chris zoekt het verhaal achter dit telefoontje uit en ontdekt gaandeweg een ander, nog veel onwaarschijnlijker, verhaal.
Maar dit is pas het begin. Blijf luisteren, want je valt van de ene in de andere verrassing. Je gaat er geen spijt van krijgen.
-
1 januari 2022: Townes Van Zandt
Het is vandaag de 25ste sterfdag van Townes Van Zandt (1944-1997). Singer-songwriter die excelleerde in eenvoud. Zijn liederen lijken haast gebeden. Zijn lijden was nergens goed voor, maar heeft heeft ons wel veel moois nagelaten.
Ik leerde de muziek van Townes kennen via The Cowboy Junkies. Zoals Margo Timmins To Live is to Fly zingt gaat door merg en been.
Wil je meer over Townes lezen? Rob Velthuis schreef een mooi en liefdevol portret van hem.
-
31 december 2021: Anthony Hopkins
84ste verjaardag van Anthony Hopkins (1937). Al 60 jaar acteur. Dit jaar imponeerde hij in The Father. Onvergetelijk in The Remains of the Day en The Silence of the Lambs. Volgens Dana Linssen is het zijn blik.
-
Op bezoek bij Abraham Frank
Abraham Frank werd 91½ jaar geleden geboren. Met een nieuwe lockdown van kracht, ging ik hem opzoeken.
Niet in persoon. Want Abraham, twee dagen ouder dan mijn vader en inwoner van dezelfde stad, is er niet meer.
Daarom bezocht ik het Nationaal Holocaust Namenmonument in Amsterdam. Ik vond zijn steen, tussen die van 15 naamgenoten.
De steen voor Abraham Frank in het Nationaal Holocaust Namenmonument Abraham werd op 27 mei 1930 geboren in Nijmegen. Toen hij 4 jaar oud was overleed zijn vader, een jaar later zijn moeder. Met zijn 3 broers en 2 zussen werd hij opgenomen in het Centraal Israëlitisch Weeshuis aan de Utrechtse Nieuwegracht.
Abraham (l) en Victor Frank In 1942 deporteerden de nazi’s eerst alle Duitse kinderen. Aan het eind voerden ze de andere bewoners van het weeshuis af, via Amsterdam naar Westerbork en uiteindelijk Sobibor . Op 5 maart 1943 werd Abraham vermoord, samen met zijn broers Victor en Jacob. Ze waren 12, 11 en 9 jaar oud.
Abraham en zijn broers hadden nog decennia moeten leven. Kinderen en kleinkinderen moeten krijgen. Misschien zelfs de huidige lockdowns mee moeten maken. Maar onnoemlijk slechte mensen (of slecht gemaakte mensen) hebben dat opzettelijk voorkomen. Zij kozen ervoor Abraham te vermoorden.
Niemand kon Abraham, of zijn 102.000 lotgenoten in Nederland, redden.
Laten we elkaar helpen en beschermen.
Ik heb de naam van Abraham geadopteerd bij het Holocaust namenmonument. Jij kunt ook een naam adopteren.
Frans Crone heeft een indrukwekkend boekje over het weeshuis geschreven: Voorbijgaand verblijf: Joodse weeskinderen in oorlogstijd (2005). Helaas niet meer in druk, nog wel tweedehands te vinden.
